Dit is het verhaal van een machtig man die een vrouw zoekt die bij hem past. Ze moet haar trouw bewijzen en altijd doen wat hij vraagt. Zulke vrouwen bestaan naar het schijnt, maar zelfs in een volksverhaal uit de streek van Hassana draait het anders uit dan verwacht.       

Ver van de mannenwereld - dorpsmeisje uit Hassana (Foto 1990)

Hij nam een mes en sneed een stukje vlees uit zijn dij. De pasja gaf het aan zijn aanstaande vrouw en zei: ‘Eet dit stukje vlees van me als bewijs van je liefde en trouw.’ Hij liet het meisje alleen en wachtte af wat er zou gebeuren. Het meisje besefte dat ze de machtige man niets kon weigeren. Maar mensenvlees eten, dat kon toch niet! Het meisje dacht de beproeving te kunnen ontlopen, ze nam het stukje vlees en gooide het in een ton in de graanschuur. Toen de pasja terugkwam, vroeg hij het meisje: ‘Heb je het vlees opgegeten?’ Ze zei van wel. Hij herhaalde zijn vraag en ze bevestigde dat ze had gedaan wat hij vroeg. ‘Goed,’ zei de pasja, ‘dan zullen we meteen zien of je de waarheid spreekt.’ Hij sprak een magische spreuk uit en beval het stukje vlees te zeggen waar het zich bevond. Dat klonk zo in het Aramees: Tshniya, tshniya, ekewet? Vlees, vlees, waar ben je? Het stukje vlees antwoordde: ‘In de graanschuur.’ De pasja ging daar kijken en vond het stukje vlees. Hij voelde zich verraden en werd vreselijk kwaad. Hij greep het meisje vast, deed een touw om haar nek en hing haar op, want ze had zijn vertrouwen geschonden.

De pasja ging opnieuw naar het huis van het meisje. Nu vroeg hij de hand van de tweede dochter. Hij nam haar mee, sneed weer een stukje vlees uit zijn dij en stelde de tweede dochter voor dezelfde keuze. Uit angst voor de pasja beloofde ze zijn onredelijke eis te zullen inwilligen. Maar nadat hij was weggegaan, verborg ze het stukje mensenvlees. De pasja kwam terug, hij stelde dezelfde vraag en de tweede dochter antwoordde dat ze het vlees had opgegeten. Tshniya, tshniya, ekewet, sprak de pasja en er kwam meteen antwoord: ‘Achter de kast.’ De pasja wist dat hij weer was bedrogen. Ziedend van woede en gekrenkt tot in het diepst van zijn ziel, sleurde hij de tweede dochter mee en hing haar op naast haar oudere zus.

De pasja ging nogmaals naar het ouderlijk huis van de twee ongelukkige meisjes. Nu wilde hij de jongste dochter meenemen om haar tot zijn bruid te maken. De vader gaf toe, maar het meisje vroeg naar haar zussen. Wat was er met hen gebeurd? De pasja zei met een sluwe lach: ‘Kom nu maar mee, ik zal je bij hen brengen.’ De jongste zus ging mee naar het huis van de pasja. Hij sneed voor de derde keer een klein stukje vlees uit zijn dij, hij zei dat hij wegging en beval het meisje het vlees op te eten nog voor hij naar huis was teruggekeerd. Toen de pasja weer opdaagde, onderwierp hij het meisje aan dezelfde test die haar beide zussen het leven had gekost. Tshniya, tshniya, ekewet? Tot zijn verbazing hoorde hij nu van dichtbij: 'Ik ben hier, in de maag tussen hart en nieren.’ De pasja was opgelucht en ontroerd: het meisje had de test doorstaan, ze was hem trouw gebleven en zou zijn vrouw worden.

Wat was er gebeurd? Had de jongste zus echt mensenvlees gegeten? Ze was slimmer dan haar zussen, ze voelde aan wat de pasja met haar van plan was en besloot hem te misleiden. Toen hij haar alleen had gelaten, hakte ze het stukje vlees in kleinere stukjes en voerde ze aan de kat die daar rondliep. Het meisje bleef in de buurt van de kat toen de pasja terugkwam en hij besefte niet dat het antwoord dat hij hoorde uit de maag van de kat kwam. Het meisje was gered en de pasja kreeg een vrouw die hem  trouw zou blijven en altijd zou doen wat hij vroeg. Dat dacht hij tenminste. Want ook in het land van de pasja heeft Eva het laatste woord: al is de grote pasja nog zo sterk en vol venijn, een sterkere vrouw krijgt hem wel klein. 

Tekst Meryem Nayci & ATH - Foto Hans Hollerweger