|
Assyrische ouderen en jongeren over het huwelijk
 Meryem Nayci - Assyrisch en ongehuwd
Het huwelijk is een veelbesproken onderwerp binnen de Assyrische gemeenschap. Vooral ouders en grootouders zitten met kopzorgen als het daarover gaat. Het is voor hen ontzettend belangrijk hun kinderen te zien trouwen volgens de traditie van hun voorouders. En een van de belangrijkste waarden van de Assyrische gemeenschap is het christelijke geloof. De hele Assyrische identiteit draait om dat oorspronkelijke christendom. Daarom is het niet ongewoon dat ouders een huwelijk met ongelovigen of andersgelovigen verbieden. Soms wordt het door de vingers gezien als de kinderen trouwen met een Europeaan omdat men veronderstelt dat Belgen, Fransen, Duitsers christelijke roots hebben. Als het om een islamiet gaat, ligt het veel gevoeliger en het komt nog steeds vaak voor in Assyrische families dat een jongere die een moslim of moslima huwt, wordt uitgestoten.
De bezorgdheid van de ouders, het verbieden van een verkeerd huwelijk is niet uit het niets ontstaan. De tijd heeft oude wonden nog niet geheeld, er is dat onverwerkt Turks verleden. In 1915 werden in Turkije tijdens vreselijke represailles tegen de Armeniërs en andere christenen anderhalf miljoen mensen vermoord. Die gruwel, de Armeense genocide, is onze ouderen bijgebleven. Nu nog hoor ik soms bejaarde Assyriërs getuigen hoe Turkse soldaten zwangere vrouwen met naalden in de buik staken. Als je dat allemaal hoort, begrijp je de onrust van de oudere generatie Assyriërs al wat beter.
Assyriërs vinden dat trouwen volgens de christelijke traditie dient te gebeuren. Het kerkelijke huwelijk wordt beschouwd als de enige echte verbintenis tussen man en vrouw. De opdracht tot de dood ons scheidt werd dan ook letterlijk genomen. In ons dorp in Turkije kwamen scheidingen zelden voor. De meeste Assyriërs zijn één keer getrouwd en blijven bij dezelfde partner. Toch zijn er nu in de emigratie ook jonge Assyriërs die vinden dat ze de verkeerde keuze hebben gemaakt en een scheiding aangaan. Soms komt het nog goed, maar vaak leidt het tot vechtscheidingen waarbij de hele familie betrokken wordt. Een traumatische ervaring voor de jongeren én voor de ouderen. Om dit te voorkomen bemoeien veel ouders zich met de partnerkeuze van hun kinderen. Ze willen de juiste bruid of bruidegom vinden voor hun zoon of dochter, en dit binnen de Assyrische gemeenschap. De hel breekt los als iemand van de Assyrische gemeenschap een andersgelovige huwt. Het wordt gezien als verraad tegenover het geloof, de cultuur, de familie
Ieder het zijne
 Assyrische bruiloft - traditionele kleding
In ons dorp Hassana was het de gewoonte om op zeer jonge leeftijd te trouwen. Het was niet ongewoon om op je achttiende getrouwd te zijn en een tweetal kindjes te hebben. Was je na je twintigste niet gehuwd, dan moest je je zorgen beginnen maken. Je werd gezien als een oude vrijster of men dacht dat je iets mankeerde. Vele oudere Assyriërs zijn nog steeds niet afgeraakt van die opvattingen en daarom blijven ze de jongeren bestoken met hun vragen. Als ik een oudere Assyriër ontmoet, is vaak het eerste wat hij me vraagt: 'Wanneer ga je nu toch eens trouwen? Je hebt de huwbare leeftijd al lang bereikt!' In het Sureth, onze Aramese moedertaal, klinkt dat zo: 'Imen bgoret? Tilag lal gwara!' Als je dat hoort, maak je je best snel uit de voeten. Je mag op duizend manieren proberen uit te leggen waarom je als twintiger nog niet wenst te trouwen, het zal niet helpen. Niets of niemand kan die oudere Assyriërs van mening doen veranderen. Drie zaken waar je niet onderuit kon waren: geboren worden, trouwen en sterven. De juiste partner huwen en een kroostrijk gezin vormen waren de belangrijkste voorwaarden om een goed leven te kunnen leiden. Als je veel kinderen had, genoot je veel aanzien. Heel wat mensen van de eerste generatie in Europa denken nog steeds op die manier. Dat geldt minder voor de jongeren. Ze bepalen zelf wanneer en met wie ze trouwen en of ze kinderen wensen. Zo raken de ouders stilaan de controle over hun kinderen kwijt. Het is zowel voor de jongeren als hun ouders een nieuw fenomeen, en niet iedereen gaat even makkelijk om met die ingrijpende veranderingen.
De laatste bewoners van Hassana vluchtten in 1993 naar Europa omdat ze het bevel van de Turkse overheid kregen hun dorp te verlaten. Onze eerste generatie migranten was eraan gewend in een gesloten gemeenschap te leven en kon moeilijk overweg met het nieuwe leven in het westen. Ze zijn als het ware vanuit de middeleeuwen in een moderne samenleving gedropt die ze nooit hebben gekend. Voor hen vergt het veel aanpassing, ze hebben hun leven van de ene dag op de andere helemaal zien veranderen. De Assyrische jongeren begrijpen het nieuwe thuisland makkelijker en ze zoeken hun weg en hun plaats in die samenleving waarin alles gericht is op het individuele belang.
Verdomd moeilijk
 In de naam van de roos
Hoe kun je nog normaal functioneren met al die dubbele boodschappen, al die onduidelijkheden, onrealistische verwachtingen, niet afgebakende grenzen? Een krankzinnige toestand! Je moet verdomd sterk in je schoenen staan en over heel veel aanpassingsvermogen beschikken om hierin het goede evenwicht te vinden.
Hoe gaan Assyrische jongeren om met die situatie? Ik heb het hen gevraagd. Ik wilde weten hoe ze denken over het huwelijk in zo’n ingewikkelde samenleving. Volgen ze de wil van hun ouders of bepalen ze zelf met wie ze een relatie beginnen? Ze hebben hun mening gegeven, maar ook gevraagd anoniem te mogen blijven. Dat alleen reeds zegt genoeg en toont aan hoe moeilijk het is om in de Assyrische gemeenschap die zaken bespreekbaar te maken.
Liefde binnen de perken
 Meryem met zus en oma
De meeste Assyrische jongeren hebben voldoende kennis van hun achtergrond en van de verwachtingen en moeilijkheden die hiermee gepaard gaan. Ze willen graag relaties aangaan, maar ze beseffen ook dat de ouders vaak vastgeroest zijn in hun oude dorpsmentaliteit. Ondanks de tegenstrijdigheden in hun leven, nemen jongeren het heft in eigen handen. Zij wensen zelf hun partner te kiezen en een romantisch leven te leiden. Ze gaan uit met hun partner, nemen hun tijd om elkaar te leren kennen. Het gaat hier puur om liefde en romantiek. Ze willen met iemand samen zijn omdat ze van die persoon houden en niet omdat hun ouders die persoon een geschikte partner vinden. Enkel als zij zelf er klaar voor zijn, willen ze huwen, uit vrije keuze en zonder inmenging van buitenaf.
Anderen willen wel trouwen, maar de angst voor een verkeurde keuze is groot. Ze zien koppels trouwen en na korte tijd uit elkaar gaan. Het zou hen ook kunnen overkomen en dat doet hen twijfelen. Een christelijk huwelijk is voor het leven, en dat besef kan verstikkend werken. Wat als je de verkeerde partner kiest? Wat als je huwelijk niet de zekerheid biedt zoals je die gewend was bij je ouders? Scheiden is nog steeds een taboe. Word je dan nog wel aanvaard door je familie en je gemeenschap?
Sommige Assyrische jongeren willen echt leven voordat ze zich binden. Voor hen is het veel spannender om tot in de vroege uurtjes uit te gaan en er meerdere relaties op na te houden, met iemand van de eigen gemeenschap of van een andere cultuur. Dat leidt uiteindelijk soms tot gemengde huwelijken. Ik ken genoeg voorbeelden van huwelijken tussen Assyriërs en Belgen, Fransen, Duitsers, Polen, Armeniërs, Russen…Er zijn zelfs huwelijken van Assyriërs met moslims van Turkse, Koerdische en Marokkaanse afkomst, maar dat zijn uitzonderingen.
Er zijn ook Assyrische jongeren die zich goed in hun eigen cultuur voelen en die verkiezen boven al het andere. Ze vinden de westerse opvoeding te losbandig. Niet gebonden zijn aan één relatie en verschillende partners hebben gehad – dat past niet in het christelijk plaatje. Als dragers van het oorspronkelijke christendom hebben deze jongeren geleerd om sober te leven, en seks voor het huwelijk is uiteraard verboden. Deze jongeren willen voor alles de oude Assyrische waarden doorgeven van de ene generatie naar de volgende. Ze willen hun afkomst niet verloochenen en de taal van Christus niet vergeten. Het huwelijk is een van de zeven sacramenten, en daarom kiezen ze bewust voor een kerkelijk huwelijk. Het systeem werkt voor hen. Waarom dan nog veranderen?
Leven en laten leven
 Uit mijn rondvraag bij jonge Assyriërs blijkt dat de meesten willen trouwen met iemand uit de eigen gemeenschap. Niet omdat het zo hoort of omdat ze onder druk staan van hun familie, maar omdat ze zich daarbij goed voelen. Het is niet aan mij om een oordeel te vellen over traditionele of gemengde huwelijken. Het is ook niet mijn bedoeling om te zeggen hoe het wel of niet zou moeten zijn. Ieder moet zelf maar uitmaken wat voor hem of haar werkt en wat niet. Ik vind het wel belangrijk dat er een evenwicht gezocht wordt tussen de Assyrische tradities en de nieuwe westerse cultuur. Je hoeft niet het ene te verwerpen en het andere te idealiseren. Ze hebben beide hun goede kanten. Bepaal wat bij je past en leef voluit, elke minuut van je leven! Ik begrijp nu wel beter waarom onze ouderen zich ongeremd bemoeien met ons leven en waarom ze voortdurend willen weten waarom wij, jongeren, nog niet getrouwd zijn. Ik kan begrip opbrengen voor hun rol en hun situatie. Ik respecteer hen hiervoor, nog meer dan tevoren, want ik weet dat ze dit enkel uit bezorgdheid doen. Bezorgdheid voor de toekomst van de Assyrische jongeren, want die toekomst is ook hun toekomst. Maar wat mezelf betreft, ik houd de boot nog even af, ik hoor de klokken voor de huwelijksmis nog lang niet luiden.
Tekst & illustraties - Meryem Nayci - Maart 2009
|
Culture & Traditions 
