|
De kikkers van de schoondochter |
|
|
|
|
Mijn Assyrische voorouders leefden in Turkije in een agrarische samenleving. Overdag werd er hard gewerkt op het land en ’s avonds was er tijd voor verhalen die thuis aan elkaar werden verteld. Meestal waren het de grootouders, omringd door de kleinkinderen, die een verhaal vertelden dat ze van hun voorouders hadden gehoord. Elk verhaal bevatte een boodschap voor het nageslacht. Een van die verhalen die traditionele Assyrische waarden verwoorden, gaat over een schoonmoeder en haar schoondochter. Mijn moeder heeft het me verteld en zij heeft het als kind van haar oma te horen gekregen. Het gaat als volgt.
 Landleven omgeving Silopi, ZO Turkije (Foto Jamie Francis 2003)
Een oude zieke schoonmoeder vraagt haar schoondochter haar een maaltijd met vlees te bereiden. De schoondochter is lui en kwaadaardig. Ze gaat naar een vijvertje in de buurt. Ze vangt daar enkele kikkers, ze kookt die en geeft het kikkervlees aan haar zieke schoonmoeder met de uitleg dat ze kwartels heeft bereid. De schoonmoeder schrokt dit gerecht naar binnen. Dat wordt haar fataal. Ze stikt in haar eten en ze sterft.
Jaren later is de schoondochter op haar beurt een oud vrouwtje geworden. Op haar ziekbed vraagt ze haar schoondochter om haar een vleesgerecht klaar te maken, zodat ze nog eens de zeldzame smaak van vlees kan proeven. Ze voelt haar einde naderen en wenst te sterven met de smaak van geitenvlees in de mond. De schoondochter is een jonge vrouw van goede wil. Ze rent naar de keuken, ze bereidt een rijkelijke vleesmaaltijd en ze geeft haar schoonmoeder een bord vol geitenvlees. Dan gebeurt er iets vreemds. Elke hap vlees die de schoonmoeder tracht te nemen, verandert in een kikker. Eerst weet de zieke schoonmoeder niet wat haar overkomt, maar dan herinnert ze zich de rotte streek die ze bij het sterfbed van haar eigen schoonmoeder had uitgehaald. Even later sterft ze mompelend, zonder haar laatste wens vervuld te zien, zonder één hap vlees te hebben gegeten.
In de agrarische dorpsgemeenschappen van de Assyrische christenen in het zuidoosten van Turkije was het gebruikelijk dat de meisjes die trouwden de ouderlijke woning verlieten en introkken bij de ouders van de bruidegom. Daar kregen de jonge bruiden dan te maken met de schoonmoeder, die het huishouden beheerde en erop toezag dat de schoondochter deed wat van haar werd verwacht – hard werken en respect tonen voor haar schoonmoeder. In het verhaal gedraagt de schoondochter zich niet zoals het hoort. Ze is achterbaks en heeft geen respect voor de ouderen, zelfs niet voor haar oude schoonmoeder. De straf blijft niet uit en de moraal is duidelijk: ken je plaats, respecteer oude mensen en behandel anderen zoals je zelf behandeld zou willen worden, want wie een put graaft voor een ander valt er zelf in.
Tekst - Meryem Nayci - Antwerpen 2009
|
Culture & Traditions