In Assyrische verhalen speelt de natuur vaak een belangrijk rol. Een oude legende uit het dorp Hassana is verbonden met het ruwe berglandschap waarin de Assyriërs van Hassana leefden. Het is het verhaal van een tirannieke schoonmoeder en van een jonge vrouw die liever als beer door het leven wil gaan dan haar vrijheid te verliezen.
Het meisje en de beer - een Assyrisch verhaal uit Hassana Een sluwe schoonmoeder kan het niet verkroppen dat haar zoon getrouwd is met een jonge vrouw die zij heeft afgekeurd. Ze verzint een list om haar schoondochter uit het huis te bannen. Als haar zoon de volgende ochtend het huis heeft verlaten om op het land te gaan werken, voert ze haar plan uit. Ze gaat naar de slaapkamer, ze neemt een wit laken en dompelt het in een emmer zwarte, kokende rubber. Even later is het laken volledig zwart, behalve aan één van de uiteinden. Hieraan naait ze heel precies een stukje touw dat ze zelf heeft gesponnen. Zo kan ze het laken herkennen en zeker weten dat het wel degelijk hezelfde laken is. De schoonmoeder is tevreden. Nu kan ze haar schoondochter een onmogelijke taak opleggen. Ze beveelt het meisje naar het nabijgelegen water te gaan en het laken met zeep te wassen. Als het meisje niet met een sneeuwwit laken terugkomt, is ze geen goede schoondochter en mag ze het huis niet meer binnen. Het is onmogelijk om een laken dat volledig onder de rubber zit spierwit te krijgen, dat weet de schoonmoeder maar al te goed. Door de truc met het eindje touw aan het witte uiteinde weet ze ook dat haar schoondochter het vuile laken niet kan vervangen door een proper laken. Moedeloos en met tranen in de ogen gaat het meisje met het laken naar het water. Ze probeert het schoon te krijgen, maar dat lukt niet, het zwarte rubber kleeft aan het laken. Het meisje wast en wast, haar handen worden ruw en doen pijn. Ze geeft het uiteindelijk op, ze beseft dat ze een onmogelijke opdracht heeft gekregen. Het meisje kijkt om zich heen naar het water, naar de bossen, naar de bergen. Ze verdraagt de ellende niet langer, ze wil verlost zijn van de tirannie van haar schoonmoeder en ze wenst dat ze vrij als een beer zou kunnen rondlopen in de natuur. Meteen daarna verandert ze in een beer. Ze doolt nu rond op de hoge hellingen van de berg Djudi boven Hassana. Door haar gestalte en kracht is ze een machtig dier geworden. Niemand die haar de les nog leest, ze is eindelijk vrij! Volgens de legende heeft een beer veel menselijke kenmerken. De reden hiervoor is de geest van het jonge meisje die in elke beer voortleeft.
Tekst - Meryem Nayci 2009
|